Noordkade
Hèt maritiem gezicht van Ambacht: de Noordkade!
2023 april - special in Weekblad De Brug
Special Noordkade in @gemeentehia 5 april 2023 - klik voor vergroting
Meer filmbeelden vindt u op ons YouTubekanaal: youtube.com/gemeentehia
De kraan is cultuurhistorisch erfgoed en herinnert alles en iedereen die passeert aan de scheepsloperijen en andere maritieme bedrijvigheid in de vorige eeuw aan de westoever van de Noord en de oevers van de Rietbaan.
Overal aan de Noordkade zijn verwijzingen naar dit scheepvaartverleden: de kraan, de boei, de gebouwen die doen denken aan kajuiten of scheepsbruggen, het natuursteen zoals men op veel kades in Nederland aantreft en het toekomstig waterkunstwerk met daarop de namen van in Ambacht gesloopte schepen.
Het plaatsen van de historische havenkraan op de Noordkade - video JCBrouwer Media.
Elektrisch aangedreven overslagkraan
De blauwe kraan werd in 1963 gebouwd door de Nederlandse Kraanbouw Maatschappij (NKM) uit Utrecht. Dee elektrisch aangedreven draaikraan met een vaste arm (giek) was gemonteerd op een rijdend portaal. Het geheel stond op een kraanbaan, parallel aan de kade. Het is een goed voorbeeld van dit type overslagkraan dat in de omgeving gebruikt is bij de overslag van stukgoed en stortgoed zoals zand en grind. De kraan kon zware goederen hijsen van schip naar oever en andersom, met zowel een haak als een magneet.
"Alsof de machinist net de kraan verlaten had"
De kraan was tot uiterlijk 18 juni 2013 in bedrijf en heeft daarna al die tijd stil gestaan. Eind 2020 werd de kraan onderzocht op cultuurhistorische waarde. De inspecteurs stelden destijds dat het was "alsof de kraanmachinist net de kraan verlaten had". De NKM-kraan is in opdracht van de gemeente gerestaureerd en geconserveerd bij de firma Talsma Shipyards in Franeker.
Plaatsing historische havenkraan maandag 31 oktober 2022 - foto Richard van Hoek Fotografie.
Algemene gegevens
Informatie over de kraan voor kenners en andere geïnteresseerden: Capaciteit 6t x 20m | Totale massa 66t | Contra gewicht 29,2t | Maximale wieldruk 26t (zonder wind) | Kraanrail NS46 | Kraannorm N 1018 Rapport door Nederlandse Stichting Erfgoed Kranen (NedSEK)
Ambachtse scheepsloperijen waren wereldwijd bekend
De vier grootste Ambachtse scheepsslopers sloopten tussen 1889 en 1989 maar liefst 400 zeeschepen en vele honderden binnenvaartschepen uit alle windstreken. Zij boden werkgelegenheid aan vele Ambachters. In maritieme archieven in binnen- en buitenland staat Hendrik-Ido-Ambacht regelmatig vermeld als de laatste bestemming van een schip. Anno 2022 herinnert vrijwel niets meer aan deze bijzondere geschiedenis. Daar brengt de kraan, samen met de andere verwijzingen, nu verandering in.
De eerste paal van het eerste bedrijfspand aan het Waterbusplein zit in de grond!
Op dit plein aan de Noordkade ontstaat een plek waar we samen kunnen werken, ontmoeten en ontspannen. Het plein is straks dé verbinding tussen Hendrik-Ido-Ambacht, rivier de Noord en de regio. Wethouder Economie André Flach, kijkt er naar uit: “Eindelijk kunnen we straks samenkomen aan de rivier!"
Ontmoeting
Projectontwikkelaars Stemar Projectontwikkeling en Getgripp bouwen twee bedrijfsverzamelgebouwen aan het Waterbusplein. Daarin komen maritieme bedrijven, een fitnesscentrum, vergaderruimtes en congreszalen èn horecagelegenheden. De kade blijft voor iedereen toegankelijk.
Rode loper
"Hier ligt straks de rode loper die je straks rechtstreeks naar het water brengt", zegt André. “Deze eerste paal is een belangrijke stap. Als het plein af is, kunnen we op een prachtige plek samen koffiedrinken of lunchen aan de Noord. Je kunt er wandelen of zitten en genieten van de levendigheid, zoals een monumentale scheepssloperskraan, een straatfontein en een trappartij naar de rivier, waardoor je die letterlijk kunt voelen. En natuurlijk is hier de halte van de Waterbus.”
Zo vlug mogelijk
Het ontwikkelen van het Waterbusplein aan de Noordkade is mogelijk dankzij de Regiodeal, een bijdrage van het Rijk van 22,5 miljoen euro voor regio Drechtsteden. Dat geeft aan dat de ontwikkeling hier van belang is voor de hele regio. "We willen zo vlug mogelijk beginnen met bouwen. Daarom wordt het terrein nu bouwrijp gemaakt en wordt er geheid", zo geeft André de situatie weer.
Een feestelijke mijlpaal op het Waterbusplein! De eerste paal zit in de grond. Op de foto vanaf links: Joost Grootenhuis en Jeroen Plaisier (Getgripp), wethouder André Flach, Paul Vismans (ROM-D), Stefan van Wingerden en Mariëlle van Vliet - van Wingerden (Stemar groep).